Poznańskie Zakłady Przemysłu Spirytusowego "Polmos" Poznań

"Tam, gdzie robią Wyborową"

 – Krzysztof Kilijanek "Rynki Alkoholowe" lipiec 2004

Poznań jest jednym z największych i najnowocześniejszych miast w Polsce. To ważne centrum akademickie i kulturalne od wieków przoduje także jako ośrodek gospodarczy. Do końca 2001 roku zainwestowało tu blisko 100 znaczących firm zagranicznych, co sytuowało wówczas Poznań na drugim miejscu w Polsce. To też zainwestował francuski koncern Period Ricard, kupując Poznańskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Spirytusowego „Polmos” SA.

Wyborowa SA, od czterech lat właściciel sprywatyzowanego dawnego poznańskiego Polmosu, jest jednym z najbardziej liczących się producentów i importerów napojów alkoholowych w Polsce. Swoją znaczącą pozycję zawdzięcza osiągnięcim poprzedników (PPS Polmos Poznań SA, Agros Trading Sp. z o.o., Seagram Polska Sp. z o.o., Period Ricard Polska) oraz wprowadzeniu nowej strategii marketingowej i inwestycyjnej. Większościowym akcjonariuszem firmy jest Period Ricard – drugi na świecie producent i dystrybutor napojów alkoholowych, a pierwszy w strefie euro. To dzięki jego pozycji trunki ze stolicy Wielkopolski, przede wszystkim zaś wódka Wyborowa, dostępne są dzisiaj na wszystkich kontynentach świata.

Historia i Współczesność

Tradycje wódki Wyborowej związane są nierozerwalnie z Poznaniem – jednym z największych ośrodków produkcji wódek od końca XVI wieku. Miasto stało się poważnym eksporterem gorzałki już na początku XVII wieku. W poznańską wódkę zaopatrywali się kupcy z całej Polski. W drugiej połowie XVIII wieku wyrabiano tu sześć gatunków wódki oraz likiery i miody pitne. Już wtedy Poznań, obok Krakowa i Gdańska, był jednym z trzech najbardziej znanych w Europie miast polskich, w których wytwarzano wódki zbożowe.

Wódka przez wieki była dumą polskich możnowładców: w owym czasie podawano ją zagranicznym gościom w geście uroczystego powitania i na znak przyjaźni. Warto przypomnieć, że prawo do wyboru i dystrybucji wódek miała tylko i wyłącznie szlachta, a już w XVI wieku podatki z produkcji wódki stanowiły istotna pozycję w budżecie Rzeczpospolitej.

W 1823 roku w Poznaniu powstała Fabryka Wódek Hartwig Kantorowicz, z której wywodzi się spółka Wyborowa SA. Mimo wielu historycznych przeszkód, firma Kantorowiczów działała przez cały okres międzywojenny, produkując swe renomowane i świetnie sprzedające się produkty. W tutejszej wytwórni po raz pierwszy na terenach polskich zastosowano aparat Pistoriusa, który pozwalał na uzyskanie w czasie jednej operacji (a nie trzech, jak to czyniła konkurencja) spirytusu o mocy do 85%. W 1939 roku, czyli na początku II wojny światowej, firma przeszła pod zarząd niemiecki, ale nadal produkowała alkohole, m. in. wódkę Wyborową.

Poznański Polmos, który znajduje się nad Jeziorem Maltańskim, cały czas kontynuuje tradycję produkcji wódek. W 1947 roku zostały utworzone Poznańskie Zakłady Przemysłu Spirytusowego, w skład których weszło pięć wytwórni, znajdujących się na terenie miasta i w jego najbliższych okolicach. Już wtedy urzędujące w Warszawie władze Państwowego Monopolu Spirytusowego zleciły poznańskiej fabryce produkcję wódek na eksport, który w rekordowym okresie stanowił ponad jedną piątą całkowitej produkcji zakładu. W 1962 roku na eksportowanych z Poznania trunkach pojawiło się logo „Polmos”, które z biegiem lat przeszło na całą branżę spirytusową.

Kolejny okres prosperity w historii fabryki zaczyna się na początku lat 70. Ten fakt należy zawdzięczać automatyzacji procesu rektyfikacji spirytusu, dzięki czemu wyraźnie polepszyła się jakość wódek, wzrosła także wydajność o prawie 20%. Na nastepną wielką modernizację trzeba było jednak czekać aż do końca lat 80. W roku 1988 wybudowano i uruchomiono w Poznaniu jeden z najnowocześniejszych w Europie oddziałów rektyfikacji o rocznej zdolności produkcyjnej około 50 mln litrów spirytusu rektyfikowanego i zdolności magazynowej 20 mln litrów. Oddział produkował wszystkie gatunki spirytusów rektyfikowanych najwyższej jakości, nie tylko na potrzeby poznańskiej wytwórni, ale także innych zakładów dawnego zjednoczenia „Polmos”. Ta inwestycja zaczęła bardzo szybko dawać efekty – kiedy trzy lata później – w wyniku reorganizacji przemysłu i likwidacji zarządu PPS „Polmos” – zakład w Poznaniu uzyskał całkowitą samodzielność, szybko wysunął się na pierwsze miejsce spośród pozostałych 19 Polmosów produkujących wódki.

Rok 1999 miał bardzo duże znaczenie dla krajowego przemysłu spirytusowego. Dokonano rzeczy prawie niemożliwej – dawne zakłady polmosowskie porozumiały się co do podziału znaków towarowych wódek, w wyniku czego Polmos Poznań uzyskał prawo m. in. do marki Wyborowa. Rok później rozpoczął się proces prywatyzacji Poznańskich Zakładów Przemysłu Spirytusowego „Polmos”, który zaowocował podpisaniem w dniu 28 sierpnia umowy pomiędzy Period Ricard, jednym z największych na świecie producentów i dystrybutorów napojów spirytusowych i win, a Ministerstwem Skarbu Państwa o zakupie 80% akcji Polmosu Poznań przez Francuzów. Wartość tej transakcji wyniosła 300 mln złotych.

Zakład od wielu lat wyróżnia się nowoczesnością. Posiada m.in. jeden z najnowocześniejszych w kraju oddziałów oczyszczania spirytusów, który jest zautomatyzowany i sterowany komputerowo, pracujący metodą hydroselekcji. Pozwala on na oczyszczenie prawie absolutne, dzięki wprowadzeniu kolejno procesów hydroselekcji, rektyfikacji i usuwania metanolu. Woda, stosowana do rozcieńczania spirytusów i produkcji wódek, czerpana jest z własnych studni głębinowych z pokładów oligoceńskich i poddawana podwójnemu systemowi filtracji oraz procesowi odmineralizowania, dzięki czemu trunki ze stolicy Wielkopolski od wielu lat charakteryzują się czystością i posiadają miękki, łagodny smak.

A to ciekawe!

W Polsce słowo „Wódka” było używane początkowo jako określenie ekstraktów ziołowych, owocowych lub innych, przygotowywanych najprawdopodobniej przez lekarzy i aptekarzy w celach leczniczych. Niektórym kuracja taka bardzo się podobała i weszła w nawyk. Mimo to dość późno, bo mniej więcej dopiero od końca XVI wieku, zaczęto powszechniej produkować różnego rodzaju wódki. Wtedy skończyła się już ich lecznicza moc – pito ją dla przyjemności, choć do dzisiaj jeszcze niektórzy uważają, że sięgają po nia z patriotycznego obowiązku i oczywiście w celach leczniczych. Można smiało stwierdzić, że to Polska jest niekwestionowaną ojczyzną wódki i to tu wyrwała się ona cyrulikom i pigularzom z aptek na wolność. Pierwsi poznali się na niej mnisi. Ceniona więc była początkowo jedynie w zakonach, potem jednak szybko, od XIV wieku, zaczęła być popularna na dworach polskich książąt. Najstarszy zapis słowa „wódka” odnaleziony w staropolskich tekstach pochodzi z sandomierskich rejestrów sądowych z 1405 roku. W 1534 roku pojawił się pierwszy profesjonalny opis technologii destylacji wódki. Praca Stefana Falomierza „O ziołach i ich właściwościach” zdobyła tak wielką popularność, że aż do XVIII wieku wielokrotnie ją wznawiano i cytowano w wielu pracach… nie tylko z powodu ziół.

Aktualny asortyment Wyborowa SA

Oprócz trzech najbardziej znanych trunków, tj. wódek Wyborowa, Premium i Lodowa, oraz ginu Seagram, w portfolio spółki znajduje się kilkanaście innych, równie ciekawych wyrobów:

-        Boonekamp Gnesnania – żołądkowa gorzka wódka (bitter) o niezwykle intersującym smaku. Sporządzana z wysokiej jakości spirytusu rektyfikowanego, wody demineralizowanej, wyciągu z 23 gatunków ziół i korzeni. Receptura powstała w XVI wieku. Doceniana przez koneserów za wyrafinowane walory smakowe, podawana jako aperitif – poprawia apetyt, a jako digestif – ułatwia trawienie.

-        Poznańska Gorzka – Likier o przyjemnym gorzkim posmaku. Sporządzany z doskonałej jakości spirytusu rektyfikowanego, wody demineralizowanej i syropu cukrowego, którego charakterystyczny korzenno-ziołowy gorzki posmak i aromat pochodzi z wyciągu z pomarańczy i goździków oraz kompozycji ziół i korzeni. Wytrawny smak i aromat doceniają nawet najbardziej wytrawni smakosze.

-        Curacao Magic – oryginalny likier pomarańczowy o niepowtarzalnym i wyrafinowanym smaku. Szczególny charakter nadają mu wykorzystane do produkcji niedojrzałe pomarańcze pochodzące z egzotycznej wyspy Curacao.

-        Mint Magic – orzeźwiający likier charakteryzujący się mocnym i pełnym smakiem mięty pieprzowej. Zabarwiony na intensywnie zielony kolor.

-        Gold Wasser – słynny likier korzenno-ziołowy, nazywany często „złotą wodą”, sporządzany z wysokiej jakości spirytusu rektyfikowanego, wody demineralizowanej i syropu cukrowego, uzupełniony kompozycją 11 naturalnych olejków aromatycznych o charakterystycznym korzenno-ziołowym aromacie. W płynie unoszą się płatki 24-karatowego złota. Tradycja jego sporządzania sięga XVI w.

Magia wódki Wyborowej

Wódka Wyborowa nawiązuje do polskich tradycji produkcji wódki, sięgających XVI wieku. Marka została zarejestrowana w 1927 roku i już w latach 20. i 30 . minionego wieku zyskała dużą popularność. Już w latach 20. była też eksportowana do krajów Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych. Amerykanie jeszcze przed okresem prohibicji mogli spróbować i docenić polską wódkę. Swoim wyrafinowanym smakiem oraz niespotykaną wówczas czystością i mocą uwiodła ona również berlińskich i paryskich artystów. Pablo Picasso mówił: - The three most astonishing things of the past half century are The Blues, Cubism and the Polish vodka. Po II wojnie światowej wódka Wyborowa stała się wzorem nie tylko dla polskich wódek, ale także dla zagranicznych alkoholi. I to ona zdecydowała m. in. o tym, francuski koncern Period Ricard postanowił wziąć udział w prywatyzacji poznańskiego Polmosu.

Tak mówił o tej decyzji we wrześniu 2001 roku na łamach miesięcznika „Rynki Zagraniczne” Christopher Lucas, ówczesny prezes zarządu Agros Trading Sp. z o.o.: - W ramach naszych założeń strategicznych, których główną zasadą jest inwestowanie w marki uznane i znane na świecie, mające swoją historię i tradycję, chcieliśmy kupić taką firmę, która byłaby właśnie producentem wódki w sektorze Premium. Chcieliśmy inwestować w tej części Europy. Mieliśmy do wyboru marki polskie lub rosyjskie. Wybraliśmy polskie, a konkretnie polską Wyborową… Jest ona spadkobierczynią XVI-wiecznej tradycji produkcji wódek. Chciałbym dodać, że ta tradycja była również kryterium przy wyborze miejsca inwestycji Period Ricard. Oczywiście produkcja wódki Wyborowej przechodziła różne etapy rozwoju, ale nie było przerw. Nawet w trudnym, powojennym okresie zachowano podstawowe elementy produkcji. Wszystko to jest bardzo ważne, stanowi bowiem wizerunek wódki Wyborowa. Po pierwsze marka, po drugie – Poznań. Zapewne, gdyby brakowało któregoś z tych elementów, nie dokonalibyśmy takiego wyboru.  

Wódka Wyborowa jest nadal jedną z nielicznych polskich marek znanych na świecie. Dwie trzecie eksportu trafia do krajów Europy Zachodniej, gdzie głównymi rynkami są Włochy, Francja oraz Szwajcaria, a około 33% - do Meksyku i innych krajów pozaeuropejskich. Jest ona liderem w segmencie wódek Premium w Szwajcarii, Włoszech i Meksyku, a trzecią pozycję zajmuje we Francji, Holandii, Belgii i Austrii.

Wódka Wyborowa jest laureatem wielu prestiżowych konkursów. Ma na swoim koncie ponad 20 nagród, z czego trzy czwarte w kolorze złotym. W 2001 roku Wyborowa otrzymała tytuł Najlepszej Wódki i Podwójny Złoty Medal na Word Spiritus Competition w San Francisco, konkursie o ponad 20-letniej tradycji. Wódka Wyborowa to także zdobywca statuetki Rynków Alkoholowych za rok 2001 w kategorii Produkt Eksportowy Roku 2001 oraz, po raz kolejny, złotego medalu na Monde Selection w Brukseli w 2004 roku. W tym roku wódka Wyborowa została laureatem Godła Promocyjnego „Teraz Polska”